Chuyện lạ về ‘cột đá trinh tiết’ ở Tây Bắc

Theo truyền
thuyết cột đá này do một chúa đất cho làm để hành hình những người
ngoại tình, hay những tên trộm cướp trong làng.



Bảo tàng tỉnh Hà Giang hiện đang trưng bày một chiếc cột đá khổng
lồ, 2 người ôm không xuể. Cạnh đó, có dòng chữ được khắc vào tấm bia
đá nhẵn thín với nội dung: "Tương
truyền rằng khoảng thế kỷ thứ XVIII (cách nay hơn 200 năm), tại
Đường Thượng, huyện Yên Minh, có một thổ ty phong kiến người Mông
tên là Sùng Chúa Đà khét tiếng tàn ác, đã sử dụng cột đá này để
trừng trị những người vi phạm luật lệ do hắn đặt ra. Những câu
chuyện về cột đá bí ẩn và tên chúa đất khét tiếng đến nay vẫn chỉ là
tương truyền mà sau nhiều nỗ lực tìm kiếm tài liệu của cán bộ văn
hóa tỉnh Hà Giang vẫn chưa được giải mã".



Di vật có một không hai



Được biết, ông Vũ Văn Hợp, giám đốc Bảo tàng Tỉnh Hà Giang là người
nhiều năm lặn lội đi sưu tầm tài liệu về cột đá treo người. Ông vừa
tìm thấy một tài liệu ở Trung tâm lưu trữ số 1 của Trung tá Biofacy,
chỉ huy đạo quân binh thứ 3 của Pháp về chuyến đi trong các vùng Đại
Miên, Tiên Miên, Yên Minh, Đường Thượng. Trong các tài liệu nghiên
cứu của viên trung tá này về mảnh đất Đường Thượng, không nhắc đến
cột đá treo người nhưng Biofacy kể về một ông vua có tên là Sùng
Chúa Đà xưng vương ở mảnh đất đó, trùng khớp với những câu chuyện
truyền miệng của người dân về vị vua này.



Theo ghi chép của  Biofacy: "Vua
mèo từ 1863 đã xây dựng ở đầu thung lũng Khuây Bóc một trại tị nạn
bao quanh tường bảo vệ bằng đá khô, ở phía đáy, nó bịt thung lũng
bằng một bức tường rất lớn hình thành bằng những vật liệu bằng đá,
với các lỗ cửa như là lỗ châu mai và cuối cùng là nó dẫn từ đáy
thung lũng đến đèo Pia Nan. Tên này tự xưng là Vua Mèo và đi cướp
phá, đốt cháy  Mương Cha, nơi chúng đã sát hại hàng chục người Tày.
Có lẽ đây cũng là những tư liệu đầu tiên sau nhiều nỗ lực tìm kiếm
của cán bộ bảo tàng Hà Giang về Sùng Chúa Đà. Nhưng rất tiếc, không
có dòng nào về cột đá treo người".

Ông Vũ Văn Hợp đang hướng dẫn cho chúng tôi về cột đá treo người

Lâu nay, ông Vũ Văn
Hợp cùng các cộng sự đã lên tận vùng Đường Thượng xa xôi để đưa cột
đá về bảo tàng. Nói chuyện với chúng tôi, ông Hợp kể:"Khi chúng
tôi đến, cột đá nằm ngả nghiêng ở dưới ruộng ngô, các bệ đá của nó
cũng đã bị đập vỡ. Nhiều người dân trong làng tưởng trong cột đá có
vàng đã dùng búa đập vỡ. Cột cao khoảng 1,9m, nặng hàng tấn nên việc
vận chuyển từ Đường Thượng rất khó khăn”.



Qua khảo sát hiện trường, chúng tôi nhận thấy, những dấu tích để lại
được làm bằng đá và đục đẽo hết sức công phu. Có những đường nét,
hoa văn rất tinh xảo. Gần vị trí đặt cột đá, còn phát hiện một khối
đá hình trụ, còn giữ nguyên vị trí thẳng đứng. Nhìn bề ngoài, giống
y hình thù bộ phận sinh dục của người đàn ông.



Người dân bản xứ lý giải rằng, Sùng Chúa Đà vốn là người mắc bệnh
"yếu sinh lý" nên hắn có lòng ghen tuông đến mù quáng. Người nào chỉ
nhìn vợ hắn cũng bị trị tội. Căn cứ vào những lý giải về hiện vật
còn để lại và những lời kể, ông Hợp và các cộng sự đều có lý do để
tin rằng chiếc "cột đá treo người" ấy là một công cụ tra tấn, hành
quyết người mà hình như trong lịch sử chưa bao giờ thấy nhắc đến.



Được biết, đường lên Đường Thượng cheo leo và vô cùng hiểm trở, các
cán bộ phải dùng xe tải, mang theo hai khối cát, hệ thống dây và cố
định cột để rước nó về. Thậm chí,  họ phải nhờ phương tiện của mấy
anh điện lực, kéo lê từng mét một, mất mấy ngày trời mới cẩu được
cột đá ra đường ô tô. Xe cũng phải nhích từng mét chứ chênh vênh như
đi trên vực thẳm ở Đường Thượng, chỉ cần sơ sểnh một tí là rơi xuống
vực.



Kiểu hành hình dã man



Có rất nhiều huyền thoại về cột đá bí ẩn đã được truyền tụng trong
dân gian. Người cho đó là nhân chứng tội ác, người cho là chứng tích
của những đòn ghen tàn bạo của tên chúa đất. Theo chỉ dẫn của anh
Hợp, tôi đã tìm đến nhà ông Hùng Đình Quý, nguyên giám đốc Bảo tàng
Hà Giang, người thuộc nằm lòng câu chuyện bí ẩn về cột đá từ những
ngày còn nhỏ. Nhiều năm làm quản lý văn hóa ông vẫn trăn trở một
điều chưa đưa được cột đá về bảo tàng. Mãi đến năm 2006, khi người
dân Đường Thượng cũng không thấy được giá trị của nó nên ném lăn lóc
thì người của bảo tàng mới có cơ hội mang về.

Khối đá hình trụ mang dáng dấp của sinh hai chữ Tương truyền trong bảng ghi chú về cột đá treo người ở Bảo tàng.

Ông Quý kể: “Tôi
được nghe câu chuyện này từ thời ông cụ nhà tôi nghe các cụ ở vùng
Đường Thượng kể lại. ông cụ tôi xưa cũng từng làm quan cho Pháp, bạn
bè tứ chiếng. Tôi ngồi đốt đèn bàn hầu thuốc phiện cho các cụ, nên
nghe được câu chuyện bí ẩn này. Chuyện kể rằng, thời đó người dân rỉ 
tai về phép thuật của hắn nên ngày càng nhiều người tôn sùng Chúa Đà.
Sau này, ông ta lấy một cô vợ người Phó Cáo, họ Thào (tức là họ Đào).
Ông này quản lý vợ rất chặt, nhưng cô vợ vốn sống tự do. Một hôm ông
này ngủ say, vợ dậy sớm đi chợ Yên Minh. Biết chuyện, hắn ta bực lắm,
vác dao ra đèo Yên Minh, chờ vợ về và chém đứt đôi bà vì ghen tuông”.



Nói về cột đá, ông Quý trầm ngâm: “Khi
được suy tôn lên làm chúa, ông bắt dân tình đục đẽo cột đá treo
người này để trừng phạt những đôi trai gái hủ hóa với nhau, hay
những tên trộm cướp trong làng. Không cần đánh, chỉ cần thò hai tay
vào hai lỗ đá, không cho ăn uống cho đến chết gục rã rời thân xác.
Tảng đá này là dụng cụ trị dân. Nó là phương tiện thực thi tội ác
của Sùng Chúa Đà”.

Theo Minh Tường

Nguoiduatin