Trong hằng hà sa số đặc sản biển được bày bán dưới chân Dinh Cô, “quý tộc” nhất là những chuỗi ngọc trai được người bán khẳng định là tinh túy của loài trai ngọc nữ quý hiếm chỉ tồn tại ở vùng biển địa phương. Ẩn sau những vòng chuỗi ngọc trai được nhiều du khách mua dâng cúng thần nữ Long Hải, làm vật trang sức hoặc tặng người thân ấy có rất nhiều khuất tất mà nếu rõ thực hư, hẳn nhiều người sẽ... vỡ mộng.
NỔ BANH NHÀ LỒNG
Dinh Cô (thị trấn Long Hải, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) tương truyền là nơi thờ một thiếu nữ tên tục là Thị Cách gần 200 năm trước bị sóng biển dìm chết sau hiển linh thường hay báo mộng giúp người.
Bên cạnh huyền tích ly kỳ ấy, bãi biển trải dưới chân Dinh Cô êm đềm, cảnh sắc huyền ảo nên thu hút đông khách du lịch đến tham quan, nghỉ dưỡng. Chị Bích Loan hướng dẫn viên Công ty du lịch S.T (quận 1, TP. Hồ Chí Minh) cho biết: “Đến đây, sau khi thỏa mãn niềm tin tâm linh và cái thú trầm mình giữa biển xanh mát lạnh, ngày về du khách thường mua đặc sản địa phương làm quà. Người ít tiền mua vỏ ốc, khô cá, rong biển... kẻ lắm tiền thì mua khô mực, vi cá, hải sâm và đặc biệt là những chuỗi ngọc mà người bán quảng cáo là tinh túy của loài trai ngọc nữ quý hiếm”. Nhưng chị Loan hồ nghi: “Ngọc thật hay giả thì có trời mới biết. Tôi thì chỉ lấy làm lạ là tuy được quảng cáo là báu vật của đại dương nhưng giá trai ngọc nữ rẻ bèo, chỉ vài trăm ngàn đồng một chuỗi”.
Du khách đến Long Hải cần cẩn trọng trước cạm bẫy trai ngọc nữ giá rẻ
Đảo qua một số quầy hàng lưu niệm bày bán ngọc trai, chúng tôi ghi nhận nhiều chuyện khó hiểu. Dưới ánh đèn đường vàng vọt, thấy mấy vị nữ khách đến từ TP. Hồ Chí Minh “nghía” thật lâu các chuỗi ngọc màu mỡ gà bóng loáng, người bán là một phụ nữ tuổi ngoài 40, tên Thu, liến thoắng chào hàng. Theo lời chị ta thì trai ngọc nữ là sản vật đặc trưng của vùng biển Long Hải. Truyền thuyết nói rằng khi thôn nữ Thị Cách bị sóng dữ nhấn chìm, loài trai nơi đây được tắm hồn máu trinh nữ chết oan nên ngậm ngọc tinh xảo, từ đó được gọi là trai ngọc nữ. “Để bày tỏ sự nhớ thương và tri ân thần nữ trong việc cứu nhân độ thế, người đời khi đến đây thường dâng ngọc cho Bà”.
Tại quầy cạnh bên, người bán cũng có kiểu giải thích tương tự và khẳng định rằng chất lượng trai ngọc nữ ở địa phương là “oách” nhất trong các loài trai cho ngọc có mặt tại Việt Nam. “Muốn có được ngọc trai, dân biển phải hụp lặn ngoài khơi. Do là xứ trai nên con nào cũng ngậm ngọc. Nhờ vậy nên giá mới rẻ chứ ở nơi khác, ngọc trai quý hiếm và đắt lắm, không phải ai có tiền cũng mua được”.
CỦA RẺ LÀ... CỦA ÔI
Chừng như không cưỡng lại được sức hấp dẫn của những chuỗi ngọc trai ánh sắc màu huyền hoặc và câu chuyện truyền thuyết trai ngọc nữ nhuộm màu sắc hư hư thực thực nên kẻ qua người lại “nghía” ngọc chăm chú. Khi biết được giá của mỗi chuỗi ngọc tùy lớn bé, màu sắc, dao động từ 300.000 đồng đến khoảng 1 triệu đồng, nhiều người mua không chút đắn đo.
“Đúng là ngọc của trai ngọc nữ đấy em ơi” - khi tậu cùng lúc ba chuỗi ngọc với các màu trắng, ngà, giá gần 2 triệu đồng, bà khách dáng sang trọng, nói oang oang với những vị nữ khách đang lần lữa, nửa muốn mua nửa không: “Vào trong khu tặng vật phẩm trên Dinh Cô mới thấy ngọc trai bày la liệt, điều đó chứng tỏ truyền thuyết ngọc trai ngọc nữ ở đây là có thật. Tui đi nhiều nơi, mua ngọc ở khắp các vùng như Nha Trang, Phú Quốc, Vịnh Hạ Long... nhưng nói thiệt, hổng nơi đâu chất lượng ngọc trai lại tốt như ở đây. Đúng là danh tiếng trai ngọc nữ có khác”.
Để làm rõ thực hư chuyện ngọc của loài trai ngọc nữ “nhiều như lá rụng nên giá mới rẻ” theo như thổ lộ của người bán, chúng tôi hỏi thăm một số cư dân địa phương và ghi nhận sự thật phũ phàng. “Long Hải làm gì có trai cho ngọc” - ông Mai Xuân Thủy, trưởng làng chài Hồ Đắng, ngư dân có hơn 30 năm bám biển (xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) khẳng định: “Vùng biển ở khu vực huyện Long Điền nói riêng, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nói chung từ trước đến nay hiếm khi phát hiện trai cho ngọc và cũng chưa ai từng thấy hay nghe tên của loài trai ngọc nữ”.
Chị Mai Dung, ở gần chợ Long Hải, phân tích: “Chuỗi ngọc trai ngọc nữ khoảng 30 viên nếu chịu trả giá thì khoảng 200.000 đồng người ta cũng bán. Nếu tính sa cạ thì mỗi viên ngọc mà người thợ lặn phải bán mạng với đại dương có giá khoảng 7.000 đồng. Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ thấy đó là ngọc dỏm rồi”. Chị Dung hoài nghi: “Người phụ nữ mua cùng lúc ba chuỗi ngọc mà chú kể hổng chừng là dân cò mồi để dụ các vị khách cả tin đấy”.
Chị Mỹ Trang, chủ hiệu ngọc trai Q.C (quận 3, TP. Hồ Chí Minh) cho biết, ngọc trai nuôi nhân tạo cũng không có mức giá dưới 1 triệu đồng/chuỗi nói chi ngọc trai tự nhiên vốn hiếm gặp nên giá đắt gấp chục lần, nhưng không phải ai có tiền cũng mua được. “Trai ngọc nữ còn gọi là trai cánh đen vốn chỉ xuất hiện ở vùng biển các tỉnh phía Bắc, riêng ở các tỉnh ven biển miền Trung và Đông Nam bộ thì chưa thấy bao giờ”.
Chị Trang lưu ý, trên thị trường hiện nay, vì ngọc trai là mặt hàng nữ trang có giá trị nên bị làm giả rất nhiều. Ngọc giả làm từ bột đá đổ khuôn rồi xi màu và không phải cửa hiệu nào bán ngọc trai với giá cao thì ngọc đó là ngọc thật. Khi mua ngọc trai, nhất thiết phải lấy hóa đơn của cửa hàng và cả giấy chứng nhận nguồn gốc của chuỗi ngọc. Mua bán ngọc như thế mới tránh được nạn ngọc giả và khi không còn nhu cầu sử dụng hoặc đổi mới, người sở hữu chuỗi ngọc đem đến nơi bán hoặc bán nơi khác sẽ bán được giá và có độ tin cậy hơn.
N.THÀNH SỸ
Du khách đến Long Hải cần cẩn trọng trước cạm bẫy trai ngọc nữ giá rẻ
Đảo qua một số quầy hàng lưu niệm bày bán ngọc trai, chúng tôi ghi nhận nhiều chuyện khó hiểu. Dưới ánh đèn đường vàng vọt, thấy mấy vị nữ khách đến từ TP. Hồ Chí Minh “nghía” thật lâu các chuỗi ngọc màu mỡ gà bóng loáng, người bán là một phụ nữ tuổi ngoài 40, tên Thu, liến thoắng chào hàng. Theo lời chị ta thì trai ngọc nữ là sản vật đặc trưng của vùng biển Long Hải. Truyền thuyết nói rằng khi thôn nữ Thị Cách bị sóng dữ nhấn chìm, loài trai nơi đây được tắm hồn máu trinh nữ chết oan nên ngậm ngọc tinh xảo, từ đó được gọi là trai ngọc nữ. “Để bày tỏ sự nhớ thương và tri ân thần nữ trong việc cứu nhân độ thế, người đời khi đến đây thường dâng ngọc cho Bà”.
Tại quầy cạnh bên, người bán cũng có kiểu giải thích tương tự và khẳng định rằng chất lượng trai ngọc nữ ở địa phương là “oách” nhất trong các loài trai cho ngọc có mặt tại Việt Nam. “Muốn có được ngọc trai, dân biển phải hụp lặn ngoài khơi. Do là xứ trai nên con nào cũng ngậm ngọc. Nhờ vậy nên giá mới rẻ chứ ở nơi khác, ngọc trai quý hiếm và đắt lắm, không phải ai có tiền cũng mua được”.
CỦA RẺ LÀ... CỦA ÔI
Chừng như không cưỡng lại được sức hấp dẫn của những chuỗi ngọc trai ánh sắc màu huyền hoặc và câu chuyện truyền thuyết trai ngọc nữ nhuộm màu sắc hư hư thực thực nên kẻ qua người lại “nghía” ngọc chăm chú. Khi biết được giá của mỗi chuỗi ngọc tùy lớn bé, màu sắc, dao động từ 300.000 đồng đến khoảng 1 triệu đồng, nhiều người mua không chút đắn đo.
“Đúng là ngọc của trai ngọc nữ đấy em ơi” - khi tậu cùng lúc ba chuỗi ngọc với các màu trắng, ngà, giá gần 2 triệu đồng, bà khách dáng sang trọng, nói oang oang với những vị nữ khách đang lần lữa, nửa muốn mua nửa không: “Vào trong khu tặng vật phẩm trên Dinh Cô mới thấy ngọc trai bày la liệt, điều đó chứng tỏ truyền thuyết ngọc trai ngọc nữ ở đây là có thật. Tui đi nhiều nơi, mua ngọc ở khắp các vùng như Nha Trang, Phú Quốc, Vịnh Hạ Long... nhưng nói thiệt, hổng nơi đâu chất lượng ngọc trai lại tốt như ở đây. Đúng là danh tiếng trai ngọc nữ có khác”.
Để làm rõ thực hư chuyện ngọc của loài trai ngọc nữ “nhiều như lá rụng nên giá mới rẻ” theo như thổ lộ của người bán, chúng tôi hỏi thăm một số cư dân địa phương và ghi nhận sự thật phũ phàng. “Long Hải làm gì có trai cho ngọc” - ông Mai Xuân Thủy, trưởng làng chài Hồ Đắng, ngư dân có hơn 30 năm bám biển (xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) khẳng định: “Vùng biển ở khu vực huyện Long Điền nói riêng, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nói chung từ trước đến nay hiếm khi phát hiện trai cho ngọc và cũng chưa ai từng thấy hay nghe tên của loài trai ngọc nữ”.
Chị Mai Dung, ở gần chợ Long Hải, phân tích: “Chuỗi ngọc trai ngọc nữ khoảng 30 viên nếu chịu trả giá thì khoảng 200.000 đồng người ta cũng bán. Nếu tính sa cạ thì mỗi viên ngọc mà người thợ lặn phải bán mạng với đại dương có giá khoảng 7.000 đồng. Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ thấy đó là ngọc dỏm rồi”. Chị Dung hoài nghi: “Người phụ nữ mua cùng lúc ba chuỗi ngọc mà chú kể hổng chừng là dân cò mồi để dụ các vị khách cả tin đấy”.
Chị Mỹ Trang, chủ hiệu ngọc trai Q.C (quận 3, TP. Hồ Chí Minh) cho biết, ngọc trai nuôi nhân tạo cũng không có mức giá dưới 1 triệu đồng/chuỗi nói chi ngọc trai tự nhiên vốn hiếm gặp nên giá đắt gấp chục lần, nhưng không phải ai có tiền cũng mua được. “Trai ngọc nữ còn gọi là trai cánh đen vốn chỉ xuất hiện ở vùng biển các tỉnh phía Bắc, riêng ở các tỉnh ven biển miền Trung và Đông Nam bộ thì chưa thấy bao giờ”.
Chị Trang lưu ý, trên thị trường hiện nay, vì ngọc trai là mặt hàng nữ trang có giá trị nên bị làm giả rất nhiều. Ngọc giả làm từ bột đá đổ khuôn rồi xi màu và không phải cửa hiệu nào bán ngọc trai với giá cao thì ngọc đó là ngọc thật. Khi mua ngọc trai, nhất thiết phải lấy hóa đơn của cửa hàng và cả giấy chứng nhận nguồn gốc của chuỗi ngọc. Mua bán ngọc như thế mới tránh được nạn ngọc giả và khi không còn nhu cầu sử dụng hoặc đổi mới, người sở hữu chuỗi ngọc đem đến nơi bán hoặc bán nơi khác sẽ bán được giá và có độ tin cậy hơn.
N.THÀNH SỸ