Châu Phi: Giải quyết lương thực để chống bạo loạn Thứ bảy, 05/11/2011 07:08

Một số người dân Kenya nói rằng họ không đủ ăn

(CATP) Những người dân sống ở các thành phố vùng hạ Sahara đã sử dụng phần lớn thu nhập của họ để mua thực phẩm nhiều hơn bất kỳ các cư dân thành phố nào ở những nơi khác trên thế giới. Những người lao động thường sử dụng trên một nửa số tiền lương của họ để ăn uống cho khỏi đói. Người dân châu Phi có khuynh hướng lệ thuộc vào một số những thu hoạch chủ lực, khi giá ngũ cốc tăng lên có thể dẫn đến nhiều nguy cơ. Thêm tiền để có thêm thực phẩm đồng nghĩa với việc giảm chi phí học đường, vệ sinh và sức khỏe. Bên cạnh đó, những cô gái bị áp lực làm giang hồ và bạo lực tăng lên.

Trong một số thị trường châu Phi, giá ngũ cốc và bắp tăng khoảng 30% trong năm nay. Những căng thẳng chính trị cũng tăng theo. Tại Burkina Faso, Mozambique, Senegal và Uganda đều xảy ra những biến động bạo loạn có liên quan đến nguyên nhân giá lương thực.

Một số người lo ngại rằng giá cả tăng cao sẽ đẩy Sierra Leone trở lại tình trạng hỗn loạn và Bờ Biển Ngà đến bên bờ vực. Một số chính phủ châu Phi đang xử lý tốt những thị trường lương thực. Gần đây Kenya đã miễn thuế nhập khẩu lúa mì và bắp, xoa dịu giá cả cũng như sự bất bình trong dân chúng. Một số quốc gia khác bù lỗ sự tăng giá bằng cách tung ra những kế hoạch và phiếu dịch vụ để khuyến khích người tiêu dùng mua thực phẩm.

Nhưng phần lớn những biện pháp như vậy vẫn không thể có tác dụng lâu dài. Giá thực phẩm không thể giảm được lâu. Hơn nữa, một phần sự thiếu hụt lương thực ở châu Phi bắt nguồn từ phương pháp canh tác đồng ruộng không hiệu quả, theo ước tính đó là nguyên nhân làm thất thu 40% sản lượng lương thực, đi kèm với giá nhiên liệu cao nữa. Trong khi đó, châu Phi có đất nông nghiệp chưa khai phá nhiều hơn những nơi khác, nhưng đất tốt lại hiếm hoi.

Toàn cảnh không hẳn đều bi đát. Giá dầu cao đã trợ giúp cho nền kinh tế dầu mỏ của châu Phi. Giá ngũ cốc, sữa và thịt cao cũng khuyến khích những chủ đất nhỏ. Bộ trưởng tài chính Uganda, ông John Rwangombwa nói giá nhập khẩu lương thực cao ở đất nước của ông một phần được bù đắp nhờ vào lợi nhuận của trà và cà phê.

Người dân châu Phi kỳ vọng vào số hoa lợi sẽ gia tăng trong tương lai nhờ vào việc canh tác đất chưa khai phá, xây dựng thêm những hồ chứa nước, nhà kho và đường sá, sử dụng những loại hạt giống và phân bón tốt hơn, đồng thời lắp đặt hệ thống tưới tiêu. Những dịch vụ như cho vay canh tác, bảo hiểm vụ mùa và kế hoạch tiết kiệm có thể giúp hỗ trợ. Tổng thống Tanzania, ông Jakaya Kikwete, nói kế hoạch 2 tỷ USD để phát triển con đường hành lang vận tải từ Dar es Salaam, thủ đô thương mại, tới hồ Malawi, có thể giúp nâng cao sản lượng đến mức kỷ lục. Nhưng đối với những quốc gia còn đang bị ngập nợ, họ vẫn phải chật vật với bài toán nhập khẩu nhiều lương thực, chẳng hạn như nước láng giềng Burundi, thậm chí ngày càng nghèo đói hơn.